Executieve functies, wat kunnen we hiermee?

Executieve functies is een verzamelterm voor denkprocessen (functies) die belangrijk zijn voor het uitvoeren (de executie) van sociaal en doelgericht gedrag.

Executieve functies omvatten het vermogen om:

• Weerstand te bieden aan impulsen.
• Efficiënte plannen te maken.
• Om te gaan met veranderingen.
• Actief je geheugen te gebruiken.
• Inzicht te hebben in je eigen gedrag en houding.
• Effectief om te gaan met emoties.

Het zijn vaardigheden die ons in staat stellen ons gedrag goed te organiseren, zodat verschillende taken lukken. Hierbij kunnen we denken aan op tijd komen, je tas kunnen inpakken en je kunnen concentreren op een taak. Het kan zijn dat er bij kinderen iets mis gaat met deze vaardigheden en zij niet goed in staat zijn hun gedrag in goede banen te leiden. Dit uit zich bijvoorbeeld in impulsiviteit, chaotisch zijn, niet tot werken kunnen komen, lage scores, terwijl ze wel een gemiddeld tot hoog IQ hebben. Tijd om in actie te komen en niet een kind te labelen met een stoornis, zoals ADHD.

De executieve functies bepalen in hoge mate het schoolsucces. Misschien zelfs wel meer dan de intelligentie.

Onderdelen:

• Een overzicht van de verschillende executieve functies.
• Handreikingen voor het kunnen bepalen van sterke en zwakke kanten van de executieve functies bij kinderen.
• Handvatten om de verschillende executieve functies te stimuleren.

Doel en resultaat:

De training geeft inzicht in wat executieve functies zijn en hoe een leerkracht deze kan gebruiken in de klas. De moeilijkheden per stoornis en per kind verschillen in de klas, maar er is zeker een algemeen beeld te schetsen. Door te kijken naar executieve functies krijgt men inzicht in- en begrip voor problemen die kinderen met bijvoorbeeld ADHD, ASS en Oppositioneel Opstandige Gedragsstoornis (ODD) hebben en zijn er vele mogelijkheden voor een passende aanpak per kind.

Na afloop van de training kan de leerkracht:

• De executieve functies herkennen en weet men waarom deze belangrijk zijn.
• Diverse gedragsproblemen en/of stoornissen beperken op het gebied van executieve vaardigheden.